انتخاب روش چاپی
هرروزه ما با محصولات چاپی متنوع و زیادی رو به رو می شویم.همگی آن ها زیبا هستند و هر یک کاربرد مناسب خود را دارند و معمولا قسمتی از زندگی ما را تشکیل می دهند. برای تولید این محصولات چاپی روش های متعددی ابداع شده که با نام و مشخصات بعضی از آن ها آشنا شده ایم.تمامی این روش های چاپی به یک منظور اختراع شده اند و آن صرفه جویی در وقت و هزینه تولید است.این صرفه جویی کاهش مراحل تولید و آماده سازی دستگاه،کاهش مصرف کاغذ و مرکب،کاهش چاپ باطله و حتی افزایش کیفیت را شامل می گردد. اگر 20 سال پیش آماده سازی دستگاه چاپ برای تولید یک کار رنگی یک ساعت طول می کشید،امروز فقط 15 دقیقه زمان می برد.در کنار پیشرفت تکنولوژی و بهینه شدن امکانات و تجهیزات کیفیت ساخت دستگاه نیز اهمیت بسیار زیادی پیدا کرده است.مسائل اقتصادی امروزه باعث شده عوامل دیگری مانند جریان کاری،مدیریت چاپخانه،نقل و انتقالات مواد مصرفی و اطلاعات نیز در کاهش هزینه ها و افزایش سود نقش مهمی پیدا بکنند و راه کارهای سنتی جوابگوی موقعیت های کاری و اقتصادی نباشند. بنابراین در انتخاب یک روش چاپی مناسب و برای کار،عوامل بسیاری از جمله این عوامل را میبایست در نظر داشت:شمارگان کار،مشخصات و ویژگی های محصول نهایی،کنترل و کیفیت چاپ مورد نیاز، سرعت تحویل کار،قیمت تمام شده کار،مسائل زیست محیطی،سطح چاپی و ویژگی های مورد نیاز مرکب و انعطاف پذیری روش چاپی.تعریف ترام
با تقسیم کردن یک نقطه از تصویر به نقاط بسیار کوچک تر میتوان انواع درصد های مختلف خاکستری از صفر درصد تا صد در صد را بدست اورد.این فرایند بدین علت است که چشم بیننده وقتی نتواند اجزای کوچک تر اسکرین را به تنهایی ببیند تصویری از مجموعه آن ها را احساس می کند که می تواند شامل نقاط سفید کاغذ باشد.هر قدر مقدار سفیدی کاغذ کمتر باشد،یعنی نقاط مرکب خورده بزرگتر یا بیشتر باشد،بیننده درصدی از خاکستری بالاتری از رنگ آن مرکب تصور می کند. برای چاپ بهتر تصاویر انواع ترام ها مورد استفاده قرار می گیرند که به چهار گروه مختلف قابل تقسیم می باشند. الف-ترام منظم:فاصله مساوی ما بین نقاط،اندازه متغیر نقاط،نقاط هم شکل ب-ترام غیر منظم(1):فاصله غیر مساوی ما بین نقاط،نقاط یک اندازه،نقاط هم شکل ج-ترام غیر منظم(2):فاصله غیر مساوی ما بین نقاط،اندازه متغیر نقاط،نقاط هم شکل د-ترام غیر منظم(3):فاصله غیر مساوی ما بین نقاط،اندازه متغیر نقاط،نقاط غیر هم شکلروش چاپ فلکسو
با پیشرفت تکنولوژی به ویژه در بخش مواد امروزه چاپ برجسته با فرم های لاستیکی نیز امکان پذیر شده است.به این نوع چاپ،چاپ فلکسو گفته می شود که برای چاپ به روی انواع مواد به ویژه در چاپ بسته بندی بسیار مناسب می باشد.از چاپ فلکسو برای تولید بعضی از روزنامه ها نیز استفاده می شود. این فرم ها معمولا جهت نصب روی سیلندر بر روی صفحه ای از مواد سخت تر مانند آهن،آلمینیوم یا حتی پلی استر چسبانده می شود. در حدود سال 1950 میلادی برای اولین بار اصطلاح فلکسوگرافی به معنی تهیه فرم هایی از جنس پلاستیک های فتوپلی مریک مورد استفاده قرار گرفت.خاصیت این پلاستیک ها در حساسیت آن ها نسبت به بخشی از طیف نوری بود و همین امر سبب شد که برای انتقال اطلاعات به روی این نوع فرم ها از آن استفاده گردد.قبل از اختراع این نوع مواد حساس به نور از لاستیک های طبیعی برای تهیه پلیت های چاپ فلکسو استفاده می شد.دسته بندی روش های چاپی
تنوع کنونی در رسانه ی چاپ،مدیون پیشرفت های علمی بسیاری می باشد که خود ناشی از نیاز مشتریان کار های چاپی و نیز مسائل اقتصادی است.تمامی روش های چاپی مورد استفاده قابل تقسیم به دو گروه کلی چاپ تماسی و چاپ غیر تماسی می باشند. روش های چاپی تماسی: این دسته بندی بر اساس نوع فرم مورد استفاده برای چاپ می باشد.بدین معنی که اگر اطلاعات روی یک فرم ثابت باشد روش چاپی مورد استفاده از این نوع فرم ها چاپ تماسی نام دارد.به عبارت دیگر روش چاپی تماسی فرم چاپ از نوع سخت افزاری است. روش های چاپی غیر تماسی: چاپ های غیر تماسی به روش های چاپی ای میگویند که فرم مورد استفاده در آن ها به صورت ثابت و سخت افزاری نیست.در این روش فرم حامل اطلاعات به صورت علایم دیجیتالی به دستگاه چاپ انتقال داده می شوند ولی از این اطلاعات دیجیتالی جهت تولید یک پلیت ثابت و همیشگی استفاده نمی شود.در این کتاب روش های چاپی تماسی مورد نظر بوده و به آن پرداخته می شود.پیدایش چاپ،مفهوم چاپ و چاپ کردن
کلمه چاپ را به زبان انگلیسی پرینت می گویند و پرینت در اصل به اثری گفته می شود که یک جسم در اثر فشار به روی سطحی باقی می گذارد.طبق این تعریف جای پا روی خاک و یا اثر انگشت بر روی کاغذ یک اثر چاپی است. چاپ کردن معادل فعل انگلیسی تو پرینت به معنی فشار دادن است و منظور از آن انتقال نوشته یا تصویر به روی کاغذ ،پارچه یا موارد دیگر است.در مقایسه با نوشتن و یا نقاشی کردن که اطلاعات و تصاویر به تدریج به روی سطح مورد نظر انتقال داده می شود،چاپ کردن در یک مرحله انجام می شود و اطلاعات از پیش آماده شده به روی سطح انتقال می یابد.به عبارت دیگر هدف از چاپ به لحاظ تکنیکی،کپی سازی تصاویر،نقوش و مطالبی است که از طریق فشار دادن مرکب به روی سطحمورد نظر انجام می گیرد. چاپ قبل از پیدایش صنعت چاپ قبل از پیدایش خط اشاره کردن،سخن گفتن و نقاشی کردن تنها وسیله هایی بودند که ارتباط ما بین انسان ها را میسر می ساختند.به ویژه از نقاشی برای ایجاد ارتباط و انتقال اطلاعات در عهد انسان های اولیه،بسیار مورد استفاده قرار می گرفت. همراه با تکامل انسان این نقاشی ها نیز تکامل یافته اند،به طوری که طی دوره ای از تاریخ از آن ها برای انتقال اطلاعاتی که نیاز به دقت و جزییات بیشتر داشت،مانند توصیف مراسم درباری،وقایع تاریخی،فرمان پادشاهان و غیره مورد استفاده قرار می گرفت. خط هیروگلیف آغاز مسیری بود که سر انجام به حروفی که امروز از آن ها استفاده می کنیم یعنی حروف الفبا انجامید،بدین طریق که نقاشی ها کم کم ساده تر شدند و هرکدام به عنوان نشان دهنده عمل یا کلمه ای مورد استفاده قرار گرفته اند.چاپ و انواع آن
حروف متحرك را چينيها اختراع كردند، ولي گوتنبرگ كه حرفه اش زرگري بود، آلياژ مناسب براي ريخته گري حروف را از سرب و آنتي موآن به دست آورد و سپس نسبت هر يك از اين دو فلز را به گونه اي انتخاب كرد كه حروف بيش از حد سخت و نرم نباشند. وي براي مركب چاپ هم فرمول مناسبي يافت و خلاصه با رفع موانع و حل مشكلات عمل چاپ را ميسر و اجرايي كرد. تقريبا 20 سال پس از نخستين تلاش ها ي گوتنبرگ در امر چاپ ،اين صنعت با استفاده از سطوح برجسته در ونيز، فلورانس، پاريس و ليون در حدي مختصر و محدود رواج يافت. اما دستگاه چاپ گوتنبرگ، به علت هزينه ها ي بسيار زياد فقط براي ثروتمندان قابل دسترسي بود و به همين دليل تا مدت ها ي طولاني استقبال چنداني از آن نشد. 300 سال پس از اختراع دستگاه چاپ گوتنبرگ، نمايشنامه نويسي آلماني به نام آلوئيس زنه فلدر، چاپ سنگي يا ليتو گرافي را درسال 1796 ميلادي اختراع كرد.
اختراع فن چاپ درحقيقت به سال ها پيش از گوتنبرگ، كه اسمش به عنوان مخترع چاپ در تاريخ به ثبت شده است، برمي گردد. آسوريان چند هزار سال قبل از ميلاد بر خشت هايي از گلرس مهر ميزدند. استعمال حروف قابل انتقال نيز ميان سالها ي 1051 و 1058 در چين آغاز شد. مخترع اين حروف فردي به نام پيشنگ بود و حروف هم از گلرس ساخته ميشد. حروف دستي و حروف قلعي كه پس از آنها به كارآمد، هيچ يك رواجي نيافت، بر عكس حروف چوبي متداول شد. تا اينكه در سال 1440، گوتنبرگ ظاهرا بدون اطلاع از كار چينيها، حروف قابل انتقال را اختراع كرد و براي هر يك از حروف الفبا يك حرف جداگانه به كار برد.
هر سنگي كه متن يا تصوير با اين روش روي آن نقش مي بست ، براي چاپ حدود 750 نسخه عملكرد مطلوب داشت و پس از آن نقش روي سنگ قابل چاپ نبود. اگر چه درباره شروع چاپ سنگي در اي ران روايات متعددي وجود دارد، به نظر مي رسد چاپ سنگي را براي نخستين بار ميرزا صالح شيرازي در تبريز راه اندازي كرد.
ميرزا صالح كه از سوي دولت ايران براي فراگيري هنرهاي جديد به اروپا رفته بود، در بازگشت يك دستگاه چاپ سنگي با خود به تبريز آورد كه آن را در سال 1250 قمري راه انداخت. چاپخانه سنگي طي مدت كوتاهي در تهران و بعد اصفهان و سپس ساير شهرهاي ايران تاسيس شد و بيش از 50 سال تنها روش چاپ در ايران بود و تا اواخر دوره قاجار ، هر چه در ايران چاپ مي شد، به روش چاپ سنگي بود. البته هشت سال قبل از ورود چاپ سنگي به ايران چاپ سربي نيز راه اندازي شده بود، ولي به علت هزينه و زحمت زياد آن ، پس از ورود چاپ سنگي ، كنار گذاشته شد و بعدها در اواخر دوره قاجار دوباره حروف سربي و استفاده از آن رايج گرديد. طريقه چاپ سربي روش نسبتا ساده اي بود : كاغذ روي صفحه اي متشكل از حروف برجسته سربي و آغشته به مركب فشرده مي شد و بر اثر فشار، حروف بر صفحه كاغذ نقش مي بست. حروفچيني روزنامه نيز نخست به صورت دستي انجام مي گرفت، ولي بعدها اين كار با دستگاه ها يي كه معمول ترين آنها «لاينو تايپ» بود، صورت پذيرفت. دستگاه حروفچيني خودكاري لاينوتايپ در سال 1886 ميلادي ساخته شد. و بدين ترتيب سرعت چاپ به تدريج فزوني يافت. پيشرفت فناوري كم كم باعث شد دستگاه حروفچيني سربي از دور خارج شود و جاي خود را به دستگاه الكترونيكي بدهد.
براي ورود به آشنائي با ماشین های چاپ، ابتدا انواع چاپ (های که امروزه فعال است) را لیست می کنم: -چاپ مسطح Letter Press -چاپ افست (ورقی – رول) -چاپ فلکسو -چاپ هلیو -چاپ صنعتی Pad Printer -چاپ سیلک -چاپ دیجیتال